Ильяс пайгамбар аты менен үч жолу Ан”ам жана Сааффат сураларында эскерилет. Алар мындай дешет:
Закарийага, Йахйага, Исага, Илйаска… Булардын баары жакшы иштерди жасоочулардан. Ан’ам 6:85
123 Албетте Илйас (Илияс) да элчилерден эле. 124 Ал ошондо өз элине: «Аллахдан Коркпойсуңарбы?- деди 125 Мыкты Жаратуучуну таштап, Бабылга сыйынасыңарбы?!” – 126 – Аллах силердин да, мурунку өткөн ата-бабаларыңардын да Эгеси!” 127 Ошондо эли аны жалганчы чыгарды. Ырасында алар отко кирүүчүлөр 128 Бирок Алланын такыба (же чынчыл) пенделери башка. 129 Кийинки муундарга ал тууралуу жакшы атак калтырдык + . 130 Илйаска (Ильязка ) тынчтык! 131 Чындыгында, жакшы иштерди жасагандарды Биз ушинтип сыйга бөлөйбүз. 132 Анткени ал (Аллахка) ыйман келтириген пенделерибизден болчу.
Сааффат 37: 123-132
Илияс Жакан (Яхья) жана Ыйса Машайак (Иса Аль Масих)менен бирге эскерилет, Виш деп айтылгандай, Илияс Баалдын бурканынын пайгамбарларына каршы чыккан. Алардын ортосундагы атаандаштык Ыйык Китепте майда-чүйдөсүнө чейин сүрөттөлгөн . Төмөндө анын биз үчүн берген батасын (кийинки муундар үчүн) изилдейбиз, аны Сааффат сүрөсү убада кылган .
Илияс жана Баалдын пайгамбарлары үчүн сыноо
Илияс ушунчалык чечкиндүү адам болгондуктан, Баалдын бурканынын 450 пайгамбарына каршы чыгуудан корккон эмес. Ушунчалык көп пайгамбарларга эмне каршы чыга алат? Ыйык Китепте анын акылман сыноо менен келгени айтылат: ал да, Баалдын пайгамбарлары да малдын астындагы отунга от жагып туруп курмандыкка чалыш керек болчу. Андан кийин ар бир тарап өз Кудайын асмандан от жагуу үчүн чакырышы керек болчу. Кимдин Кудайы буга кудуреттүү болсо, чыныгы тирүү Кудай. Баалдын 450 пайгамбары күнү бою өз Кудайына асмандан от түшүрүүнү суранышты, бирок от анын артынан түшкөн жок. Ошондо Ильяс өз курмандыгын күйгүзүү үчүн Жаратканды чакырып, ошол замат бейиштин оту курмандыкты жалмап кетти. Бул окуяга күбө болгондордун баары кимдин Кудайы чын, кимдин Кудайы жалган экенин көрүштү. Сыноо Баалдын жалган экенин көрсөттү.
Биз Илиястын сыноосуна күбө боло алган жокпуз, бирок биздин убакта пайгамбарлардын сөздөрү жана жышаандары Кудайдан келгендигин текшерүү үчүн аны сыноо стратегиясын колдоно алабыз. Сыноо Баалдын пайгамбарларына окшоп, бир гана Кудай жана анын элчилери өтө ала тургандай уюштурулушу керек, ал эми адамдык жөндөмү бар көзү ачыктар өтпөй калат.
Бүгүн Илиястын соту
Бүгүнкү күндө Илиястын рухунда кандай сыноо болушу мүмкүн?
Нажм сүрөсү мындай дейт:
Чындыгында, Акырет да, дүйнө да Аллахтын ээлигинде! – Нажм 53:25
Өмүрдүн аягы келээрге чейин эле, бир гана Кудай билет. Адамдар дүйнөнүн акырын алдын ала айтуу жөндөмүнө баш ийбейт, алар эмне болгонун кийин билишет. Демек, сыноо пайгамбарлардын алдын ала айткандарынын канчалык туура болгонун аныктоого мүмкүндүк берет. Анткени, эч бир адам же кумир келечекти алдын ала айта албайт. Бул Аллах үчүн гана мүмкүн.
Көптөгөн адамдар Ыйса Машайак (алейхи салам) Кудайдын чыныгы элчисиби ( Инжил боюнча )бы же адамдар аны өздөрүнө ушундай кылып уюштурушканбы? Муну Ильяздын сыноосу менен текшерсек болот. Тоорат , Забур жана Илияс сыяктуу пайгамбарлардын китептери Ыйса Машайак (алейхи салам) келгенге чейин жүздөгөн, миңдеген жылдар мурун жазылган . Алар жүйүт пайгамбарлары тарабынан жазылган, ошондуктан «христиандык» жазууларга кирбейт. Бул алгачкы пайгамбарлык китептер Ыйса Машайактын жашоосундагы окуяларды так айтып береби? Бул жерде Тавраттан келген пайгамбарлыктардын жалпы баяндамасы, бул жерде Забурдан жана кийинки пайгамбарлардын китептеринен. Биз, Илияс сыяктуу, Аллахтын элчиси Инжил айткандай Ыйса Машайакпы же ал адам фантазиясынын ойдон чыгарылганбы, текшере алабыз.
Анам сүрөсү Илиясты Жакан жана Ыйса Машайак менен бирге эскерет . Кызыктуусу, Байыркы Келишимдин акыркы китебинде Илияс келип, жүрөгүбүздү Машайактын келишине даярдайт деген пайгамбарлык камтылган . Инжил айтат, Илиястан мурункудай эле, Жакан пайгамбар бизди Машайактын келишине даярдоо үчүн келет . Ошентип, Илияс Жакан менен Машайактын пайгамбарлыктары менен тыгыз байланышта .